موتور خودرو قلب تپنده آن است به همین منظور شناخت اجزا آن و اطمینان از کارکرد صحیح آنها تاثیر مستقیم در سلامت خودرو دارد. در ادامه به معرفی و بررسی نقش لوازم موتوری ریو (می توان به تمام موتورهای خودرو تعمیم داد) می پردازیم:
بدنه اصلی موتور که اولین و اصلی‌ترین بخش موتور ماشین است و آن را اصطلاحا بلوک سیلندر می‌نامند. سیلندرها، سرسیلندر، پیستون، شاتون، کارتل، رینگ و میل‌لنگ در داخل بلوک سیلندر قرار دارند. می‌دهد.
فضای استوانه‌ای درون بلوک سیلندر است که فضای حرکت پیستون را فراهم می‌کند. سیلندر هسته مرکزی موتور ماشین محسوب می‌شود. جنس دیواره سیلندر برحسب جنس بلوک سیلندر آلومینیومی یا چدنی است. سیلندرها تعداد و آرایش‌های مختلفی در موتورهای گوناگون دارند و همین نحوه چیدمان آنها کنار هم نوع موتور را مشخص می‌کند.
سرسیلندر دقیقا در بالای سیلندرها قرار دارد و اتاقک احتراق، شمع‌ها و سوپاپ‌های دود و هوا را در خود جای می‌دهد. میل سوپاپ و منیفولد گاز و هوا هم در این قطعه جاسازی می‌شوند. بنابراین سرسیلندر از اهمیت بسیاری در موتور برخوردار است.
واشر سرسیلندر اهمیت بالایی در مجموعه موتوری دارد و وظیفه آن عایق‌بندی سرسیلندر و بلوک سیلندر و اتصالات این دو است تا مانع از ورود و نشت مایعات از بدنه موتور شود. همچنین از مخلوط شدن آب و روغن درون اتاقک احتراق نیز جلوگیری می‌کند.
این قطعه استوانه‌ای فولادی یا چدنی، به منظور ایجاد محیطی مناسب برای حرکت پیستون درون سیلندر قرار می‌گیرد. بوش سیلندر در ناحیه‌ای که با رینگ‌های پیستون در تماس است دچار سایش می‌شود و ممکن از بعد از گذشت زمان نیاز به تعویض داشته باشد.
جزیی از سیستم خنک‌کننده اتومبیل بوده و وظیفه تنظیم دمای موتور به وسیله جریان مداوم آب و ضد یخ یا ضد جوش را بر عهده دارد. در حقیقت این قطعه همین آب را بین رادیاتور و بلوک سیلندر به گردش درمی‌آورد.
پیستون بخش متحرک درون سیلندر می باشد که با حرکت بالا به پایین عمل جرقه‌زنی و احتراق را تکمیل کرده، موجب انبساط گازهای ناشی از احتراق می‌شود. در حقیقت چهار مرحله موتورهای احتراق داخلی با توجه به حرکت همین پیستون صورت می‌گیرد. این قطعه انرژی حاصل از احتراق گازهای منبسط شده درون سیلندر را توسط شاتون (میل رابط) به میل‌لنگ منتقل می‌کند.
میل لنگ حرکت خطی پیستون را تبدیل به حرکت چرخشی(دورانی) می‌کند. در واقع نیروی حاصل از حرکت رفت و برگشت پیستون‌ها قادر به چرخش درآوردن چرخ‌ها نیست، بلکه این حرکت دورانی میل لنگ است که چرخ‌ها را به حرکت درمی‌آورد. این قطعه توسط یاتاقان بر بلوک سیلندر سوار می‌شود. میل لنگ همچنین نیروی لازم برای چرخش دینام، پمپ هیدرولیک فرمان، پمپ روغن، کمپرسور کولر و واتر پمپ را تامین می‌کند که توسط تسمه، میل سوپاپ یا دنده میل بادامک به آنها منتقل می‌شود. اگر روغن کافی به یاتاقان نرسد، میل لنگ خشک کار می‌کند و دچار آسیب خواهد شد. این آسیب را به اصطلاح یاتاقان زدن می‌گویند.
کارتر به محفظه‌ای گفته می‌شود که میل‌لنگ در آن قرار دارد. این قطعه که در میان تعمیرکاران به کارتل هم معروف است بزرگترین محفظه درون موتور را تشکیل می‌دهد و از میل‌لنگ و شاتون محافظت می‌کند. کف کارتر مخزنی قرار دارد که روغن داغ خارج شده از موتور درون آن جمع شده و برای بازگشت به موتور خنک می‌شود. پمپ روغن نیز درون این محفظه قرار دارد که روغن موتور را به سمت میل‌لنگ و دیگر قسمت‌های موتور پمپ می‌کند.
سوپاپ به دو دسته سوپاپ‌های ورودی (هوا) و سوپاپ‌های خروجی (دود) تقسیم می‌شود که کانال‌های هوا و دود را از محفظه احتراق جدا می‌کنند. وظیفه کنترل ورود سوخت و هوا به داخل سیلندر و همچنین خروج گازهای ناشی از احتراق را از درون آنها به عهده دارد.همانند بیشتر قطعات داخل موتور, سوپاپ نیز از آلیاژ‌های مقاوم به گرما ساخته می‌شود. بدون روغن کار کردن سوپاپ موجب بالارفتن استهلاک آن می‌شود. زمانبندی حرکت سوپاپها توسط تسمه تایم و سپس میل سوپاپ انجام می‌شود.
باز و بسته شدن سوپاپ‌های موتور ماشین توسط میل بادامک‌ها انجام می‌شود., میل سوپاپ توسط بادامک‌هایی که به ورودی سوپاپها متصل هستند باز و بسته شدن آنها را کنترل می‌کند. زمان بندی باز و بسته شدن سوپاپها نیز بر عهده‌ی میل بادامک است. کمبود روغن در موتور به این قطعه نیز آسیب می‌زند.
عمل جرقه‌زنی برای ایجاد احتراق درون سیلندرها توسط شمع صورت می‌گیرد. این جرقه از برقی که با حرکت تناوبی دلکو یا به وسیله کویل به شمع رسیده است ایجاد می‌شود. شمع‌ها معمولا روی سرسیلندر قرار می‌گیرند.
تسمه تایم زمانبندی حرکت سوپاپها را کنترل می‌کند و گاهی با چرخ دنده یا زنجیرتایم جایگزین می‌شود. این تسمه که از جنس لاستیک و دندانه دار طراحی شده به میل‌لنگ و میل بادامک متصل است و این دو را همزمان با هم حرکت می‌دهد. همچنین تسمه تایم پمپ آب و پمپ روغن را نیز به حرکت در می‌آورد. کیفیت این قطعه با توجه به نقش حیاتی که دارد, تاثیر بسزایی در سلامت لوازم موتوری ریو و پیشگیری از خسارات احتمالی دارد.
از دیگر قطعات موتور خودرو فلایویل است. فلایویل یا چرخ طیار قطعه‌ای بشقابی شکل و سنگین است که وظیفه انتقال نیرو به گیربکس را بر عهده دارد. فلایویل این کار را به وسیله دیسک و صفحه که روی آن نصب است انجام می‌دهد. همچنین نیروی دریافتی از میل لنگ را ذخیره می‌کند تا در زمان‌های افت فشار موتور از آن استفاده کند. این قطعه به میل‌لنگ وصل می‌شود. در خودروهای انژکتوری، سنسور دور موتور نیز روی این قطعه نصب است و اطلاعات مربوط به این بخش توسط آن به ECU یا همان کامپیوتر می‌رسد.
شاتون قطعه ایست اهرمی شکل، موظف به برقراری اتصال میل‌لنگ و پیستون و تبدیل حرکت خطی پیستون به حرکت چرخشی میل‌لنگ است. یاتاقان میل‌لنگ بین این دو قرار دارد و مانع ایجاد اصطکاک بین آنها می‌شود.
رینگ که به تعداد پیستون‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، حلقه‌های چدنی بسیار مقاومی در برابر حرارت، اما با قابلیت انعطاف‌پذیری هستند که عمل عایق‌بندی پیستون‌ها را هنگام حرکت درون سیلندرها انجام می‌دهند.
اویل پمپ یا پمپ روغن که درون کارتر قرار دارد و نقش اساسی در سیستم روغن کاری موتور دارد. کاسه نمد ایول پمپ تاثیر مستقیم در کارکرد این پمپ دارد.
موتوری الکتریکی که موتور خودرو به وسیله آن شروع به کار می‌کند. استارت که در بخش انتهایی موتور خودرو سوار می‌شود، شروع به کار موتور را با درگیر کردن چرخ‌دنده خود و چرخ‌دنده‌های روی فلایویل فعال می‌کند.
“لوازم موتوری ریو”
